Rozumienie ze słuchu nie jest najprostszym zadaniem nie tylko na maturze, ale w ogóle! I zła wiadomość jest taka, że bardzo ciężko się przygotować do tego na ostatnią chwilę! Dlatego dobrze, że wpadliście do mnie już dzisiaj – do matury zostało jeszcze trochę czasu, więc mamy nad czym pracować! Jeżeli rozumienie ze słuchu to jedna z tych umiejętności, które wymagają u Was poprawy (albo przynajmniej dobrej strategii rozwiązywania tego typu zdań), to jesteście w dobrym miejscu! W ramach cyklu 12 tygodni do matury z angielskiego z Englishake powstały następujące wpisy: Ogólne strategie przygotowywania się do egzaminu maturalnego z angielskiego Środki językowe: tłumaczenie i układanie fragmentów zdań Środki językowe: słowotwórstwo Środki językowe: parafraza Wypowiedź pisemna: list formalny Wypowiedź pisemna: artykuł Wypowiedź pisemna: rozprawka Rozumienie tekstów pisanych Rozumienie ze słuchu Matura ustna: pytania rozgrzewkowe i odgrywanie ról Matura ustna: opis ilustracji Matura ustna: wypowiedź na podstawie materiału stymulującego Jak wyglądają zadania na rozumienie ze słuchu na maturze? Rozumienie ze słuchu pojawia się zarówno na maturze podstawowej jak i rozszerzonej. Nie uciekniecie! Zadania ze słuchu trwają między 20 a 25 minut, więc bardzo króciutko. Wszystkich nagrań słuchacie po dwa razy (w odróżnieniu od niektórych egzaminów Cambridge, gdzie zdarzają się zadania, w których słucha się nagrania tylko raz). Podobnie jak w przypadku zadań na rozumienie tekstów pisanych, tutaj także występują tylko zadania zamknięte – test wyboru, prawda/fałsz albo dobieranie. W sumie, czekają na Was 3-4 zadania na każdym poziomie. Czego się uczyć, aby dobrze wypaść na maturze w zadaniach na rozumienie ze słuchu? Gramatyka Podobnie, jak w przypadku rozumienia tekstów pisanych, tutaj też niestety jest tak, że im więcej znacie struktur gramatycznych i im bogatszy jest Wasz zasób słów, tym więcej zrozumiecie. Proste. Ale gdybym miała typować te zagadnienia, które są kluczowe dla rozumienia ze słuchu, to znów stawiałabym jednak na czasy, mowę zależną i zdania warunkowe, bo pozwalają połapać się w chronologii wydarzeń i odróżnić to, co jest, od tego co było i co mogło być. A to zasadnicza kwestia! Przyłóżcie się też do zdań przeczących we wszystkich możliwych konstrukcjach gramatycznych! Słownictwo Tak, jak pisałam wyżej – im więcej słów znacie, tym więcej zrozumiecie. Tu nie ma głębszej filozofii. Koniecznie jednak przyłóżcie się do uczenia się słówek, które są precyzyjniejsze niż tylko good czy bad. Czasem subtelne różnice znaczeniowe mogą tu decydować o znaczeniu całego nagrania. A idealnym źródłem do uczenia się precyzyjnych określeń jest oczywiście seria #pocotakskoromożnatak na Englishake’owym Facebooku. Szukajcie nagrań z transkrypcjami albo napisami po angielsku. Na przykład wystąpienia na TEDzie są w większości zaopatrzone w napisy po angielsku. Dlaczego to się przydaje? Bo jeśli nie macie jeszcze wystarczających umiejętności, aby zrozumieć wszystko ze słuchu, to aby uniknąć frustracji, warto się wspomóc napisami. Wtedy z czasem nauczycie się rozpoznawać specyficzny sposób łączenia niektórych słów, albo po prostu przekonacie się, że wymawia się je inaczej, niż Wam się do tej pory wydawało! W każdym razie, słuchanie i jednoczesne czytanie ułatwia, zwłaszcza początkującym. Uczcie się PRAWIDŁOWEJ wymowy. To wbrew pozorom ułatwia nie tylko komunikację werbalną, ale też rozumienie ze słuchu. Jeżeli całe życie wymawiasz jakieś słowo źle, to jest szansa, że nie rozpoznasz go ze słuchu, kiedy w końcu usłyszysz je wypowiedziane poprawnie! Po pomoc zerknijcie do tych archiwalnych wpisów – jak nie spolszczać angielskiego i o znaczeniu poprawnej wymowy. Słuchajcie historii po angielsku. Słuchanie ciekawych opowieści jest na tyle wciągające, że będziecie zmotywowani do tego, żeby wytężyć umysł i postarać się zrozumieć. Idealnym źródłem jest oczywiście Ted, ale YouTube jest pełen dobrych historii, wystarczy tylko wyszukać po temacie, który Was interesuje. Wywiady z gwiazdami? A może coś z historii starożytności? Wpiszcie po prostu słowa klucze i z pewnością znajdziecie masę materiałów. Róbcie transkrypcję słuchanych tekstów. Po prostu – włączacie ulubiony podcast (ja uwielbiam Luke’s English podcast) i próbujecie robić zapis całego tekstu ze słuchu. Przesłuchujecie tyle razy, aż będziecie w stanie zapisać całe zdania. To uczy uważnego słuchania i całkowitego skoncentrowania się na tym, czego słuchacie. Bardzo przydatne ćwiczenie! Wsłuchujcie się w teksty piosenek. Nawet słuchając radia czy ulubionych piosenek, często sama mam tak, że się wyłączam i nawet nie wiem o czym te moje ulubione piosenki są! Dlatego w ramach ćwiczeń, możecie słuchając wyobrazić sobie, że macie wyjaśnić o czym są dane utwory komuś, kto nie zna angielskiego. Znów – przede wszystkim, wyćwiczycie wtedy świadome słuchanie po angielsku i koncentrowanie się na treści! Musicie pamiętać jednak, że samo słuchanie nie wystarczy. To niestety nie działa tak, że włączacie sobie coś po angielsku na słuchawkach, nic nie rozumiecie, ani słowa, ale i tak super, bo najważniejsze, to się osłuchać. Jasne, ale to działa tylko do czasu. Jeżeli nie włożycie w to świadomego wysiłku i nie zaangażujecie się w próbę zrozumienia, o czym jest mowa (np. w wyłapywanie słówek, które znacie, albo kontekstu, który ułatwi Wam zrozumienie całej historii), to nici z nauki. Możecie sobie wtedy słuchać w nieskończoność. Nie wiem skąd się wzięło takie naiwne przekonanie… Jakoś nie wyobrażam sobie, żebym włączyła sobie na słuchawkach nagrania po japońsku i od samego słuchania czegokolwiek i jakkolwiek miałabym nagle zacząć rozumieć. Bez kontekstu, bez sprawdzenia niektórych słów, bez włożenia wysiłku w interakcję no i przede wszystkim – bez zaangażowania – nie ma szans, aby to zadziałało! Jak się zabrać za rozwiązywanie zadań na rozumienie ze słuchu na maturze? Przejdźmy do sedna, czyli do tego, jak rozwiązywać zadania na rozumienie ze słuchu. Przeczytaj wszystkie pytania i propozycje odpowiedzi. Spróbuj przetłumaczyć sobie pytania i odpowiedzi na polski tak, aby mieć pewność, że rozumiesz różnice między poszczególnymi opcjami. Dla przykładu, w informatorze CKE jest zadanie, w którym na podstawie wysłuchanego tekstu macie zdecydować, czy mówcy są: A. fashion magazine editors, B. fashion photographers, C. fashion designers. Jeżeli tylko pobieżnie rzucicie okiem na te opcje odpowiedzi, to daję sobie rękę uciąć, że zapamiętacie tylko fashion. A tu konieczne jest zatrzymanie się i zastanowienie się (nawet po polsku!), czym te osoby się różnią. Warto zastanowić się, jakich słów kluczy używaliby przedstawiciele poszczególnych grup, aby to ich wyczekiwać w trakcie nagrań. Magazine editors to redaktorzy, więc prawdopodobnie będą mówić coś o zbieraniu materiałów, pisaniu, publikowaniu, tekstach, magazynie, czasopiśmie itp. Photographers to fotografowie, czyli będą mówić o zdjęciach, ujęciach, oświetleniu, pozach, modelkach, sesjach zdjęciowych itp. Z kolei designers to projektanci. Czyli możecie usłyszeć o ubraniach (np. poszczególnych elementach garderoby), szyciu, krojeniu, pokazie mody itp. Czyli już taka analiza wystarcza, żeby wiedzieć (chociaż mniej więcej), czego szukać! Podkreśl najważniejsze fragmenty pytań i odpowiedzi i/lub dopisz (najlepiej po polsku) słowa klucze. Ja wiem, że możecie bardzo dobrze znać angielski i rozumieć odpowiedzi, ale jednak w obcym języku zazwyczaj nie myślimy aż tak szybko, jak w swoim rodzimym. A już zwłaszcza w stresie! Dlatego ułatwcie sobie to zadanie. Te słowa klucze ułatwią szybkie przeskanowanie odpowiedzi w poszukiwaniu właściwych już w trakcie słuchania nagrania. Bez stresu! Pamiętajcie, że po pierwszym przesłuchaniu nie musicie znać wszystkich odpowiedzi! Po to właśnie słuchacie dwa razy! Jeżeli uda Wam się zaznaczyć jakieś opcje już za pierwszym razem – rewelacyjnie! Jeśli nie – bez paniki. Już znacie strukturę tekstu, wiecie mniej więcej kiedy będzie mowa na temat tego, czego Wam brakuje. To z pewnością czyni słuchanie tekstu po raz drugi łatwiejszym! Pamiętajcie też, że nie musicie znać wszystkich używanych w nagraniu słów i rozumieć WSZYSTKIEGO, co jest w nich mówione. Podobnie jak w przypadku rozumienia tekstów pisanych, tutaj także wychodzi się z założenia, że w życiu też nie zawsze wszystko będziesz rozumieć. Zatem ważną umiejętnością jest domyślanie się niektórych rzeczy na podstawie kontekstu. Tyle ode mnie! Zachęcam Was gorąco do ćwiczenia rozumienia ze słuchu w Waszej codziennej nauce angielskiego, bo jest to przecież jedna z najważniejszych kompetencji językowych. W końcu bez zrozumienia tego, co do Was mówią po angielsku, wszystkie słówka i cała gramatyką, którą znacie i to jak pięknie umiecie mówić, tracą zupełnie znaczenie! Dlatego ćwiczcie ten swój angielski dzielnie i wpadnijcie za tydzień, bo zaczynamy wtedy przygotowywanie się do matur ustnych! Partner Partnerem cyklu “12 tygodni do matury z angielskiego z Englishake” jest wydawnictwo Colorful Media – wydawca prasy specjalistycznej, w tym językowej: siedem magazynów w sześciu językach. Magazyny językowe to sposób na przełamanie nudy w nauce. Dostarczą wielu cennych wskazówek i interesujących faktów. W każdym numerze autorzy starają się zaskoczyć Czytelnika, poruszać ciekawe tematy, przybliżać sprawy, którymi żyją mieszkańcy innych krajów. Nauka języka odbywa się bez przymusu i z przyjemnością, a wszystko uatrakcyjniają odsłuchy MP3. Więcej na English Matters to dwumiesięcznik tworzony przez brytyjsko-polski zespół dla wszystkich zainteresowanych nauką języka angielskiego. Jego treść stanowią artykuły w języku angielskim, do których opracowane zostały słowniczki. Wydawnictwo udostępnia Czytelnikom listy słówek, nagrania do artykułów, karty pracy dla nauczycieli. Więcej na